- κ. Χατζιδάκι, αν κάτι χαρακτήρισε την ζωή σας ήταν πρωτοπορία και ανατρεπτική διάθεση, ο κόσμος ωστόσο πάντοτε σας συνέδεε με την συντηρητική δεξιά...

Είμαι δημοκράτης αστός ουμανιστής και αναθεωρητής της δεξιάς. Το βέβαιο είναι πως δεν μ' αρέσουν ούτε τα δολάρια, ούτε οι Σιβηρίες!

Ποτέ δεν υπήρξα αντικομμουνιστής. Εγώ περιέχω και τον αριστερό. Ο αριστερός όμως δεν με περιέχει. Να τι εννοώ αστός. Δεν εννοώ τον έμπορο αυτοκινήτων που ξαφνικά πλούτισε και τα ‹σπάει› στα νυχτερινά κέντρα. Ως συμπεριφορά είμαι μεγαλοαστός. Ως καλλιέργεια είμαι ποιητής. Και ως βαθύτερη ιδιοσυγκρασία είμαι λαϊκός. Είμαι λαϊκός, αλλά όχι λαϊκίζων...

- Κάποτε είχατε πει ότι είστε η αριστερά της δεξιάς…

Ναι, γιατί η Αριστερά οφείλει να περιέχει κάθε άνθρωπο με ανησυχίες. Κάθε άνθρωπος που δεν συμβιβάζεται είναι αριστερός. Ο αληθινός νέος σήμερα αποκαλείται ‹αναρχικός› με την ίδια ασυνειδησία που κάποτε αποκαλείτο αριστερός....

Εμένα καμία πολιτική σκοπιμότητα δεν θα με κάνει να πω το μαύρο-άσπρο και το άσπρο-μαύρο, για αυτό και δεν είμαι το κατάλληλο στοιχείο για συμπαράσταση σε οργανωμένες καταστάσεις.

- Οι περισσότεροι όμως συνομήλικοι σας ταυτίστηκαν με τον κομμουνισμό...

Τα δικά μας «παιδιά της γαλαρίας» (από τον ομώνυμο τίτλο της ταινίας του Καρνέ) υπήρξαν κι αυτά θεατές από ψηλά, κι από την πιο ασήμαντη και φτηνή θέση, εγκλημάτων που διαδραματίζονται στην ελληνική γη, ανίκανα να ορίζουν και ν' αλλάζουν τη μοίρα των όσων έγιναν και γίνονται στον τόπο.

Μετά τον πόλεμο ξανάρθαν τα φαντάσματα κι άρχισαν να πλαστογραφούν για άλλη μια φορά την ελληνική ιστορία. Και τα παιδιά που πολέμησαν κι ονειρεύτηκαν, γίναν παιδιά της γαλαρίας, όσα δεν διώχτηκαν και δεν εξαφανίστηκαν στις φυλακές και στα ξερά νησιά του Αιγαίου.

Είναι τρισάθλια η αντίληψη πως όλα τα παιδιά της γαλαρίας υπήρξαν οπαδοί του Ζαχαριάδη και του Μάρκου.Τα παιδιά της γαλαρίας δεν ήταν φαύλα, δεν ήσαν χίτες, δεν ήσαν ανώμαλα με τον φασισμό στο 'να πλευρό τους. Δεν συμβιβάστηκαν με τους νικητές Γερμανούς, δεν υπήρξαν ‹πατριώτες› με το περιεχόμενο του χωροφύλακα και του μπράβου. Είχαν τη σκέψη όργανο, τα μάτια υγρά κι ακούραστα να βλέπουνε τον κόσμο και την ψυχή παρθενική και απροσάρμοστη, στη μεταπολεμική ελληνική αθλιότητα.

Τα παιδιά τής γαλαρίας σήμερα έχουνε γκρίζα ή άσπρα μαλλιά. Όσα απομείναν ξέχασαν τα όνειρά τους, έχουν συμβιβαστεί οριστικά με ό,τι ορίζει τη μοίρα τους έξω από αυτούς. Μονάχα μερικοί, ανάμεσα σ' αυτούς κι εγώ, με πείσμα κι επιμονή θυμούνται και εννοούν να θυμίζουν. Κι όσο βαστάξει ετούτο το παιχνίδι...

- Αυτός ο ασυμβίβαστος χαρακτήρας πιστέυετε ότι έχει τις ρίζες του στην παιδική σας ηλικία?

Η μητέρα μου ήταν από την Αδριανούπολη, κόρη του Κωνσταντίνου Αρβανιτίδη, και ο πατέρας μου απ' την Μύρθιο της Ρεθύμνου, απ' την Κρήτη. Είμαι ένα γέννημα δύο ανθρώπων που καθώς γνωρίζω δεν συνεργάστηκαν ποτέ, εκτός απ΄ την στιγμή που αποφάσισαν την κατασκευή μου. Γι' αυτό και περιέχω μέσα μου χιλιάδες αντιθέσεις κι όλες τις δυσκολίες του Θεού. Όμως η αστική μου συνείδηση, μαζί με τη θητεία μου την λεγόμενη «ευρωπαϊκή», φέραν ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα.

Ο πατέρας μου δεν με χτυπούσε ποτέ. Μ' έδειρε μόνο μια φορά όταν μίλησα άσχημα σε μια γυναίκα του σπιτιού. Και με υποχρέωσε να της φιλήσω τα πόδια. Πιστέψτε με το 'κανα χωρίς δυσαρέσκεια, νιώθοντας πως έπρεπε να το κάνω. Από τότε σέβομαι πάντα τα αιτήματα των εργαζομένων, τον οποιοδήποτε εργαζόμενο.

Βοήθησε βέβαια και το γεγονός ότι έλαβα την αττική παιδεία όταν στον τόπο μας υπήρχε και Αττική και Παιδεία.....

- Πολλές φορές έχετε μιλήσει με θαυμασμό για την Αττική, σπάνια όμως για την Ελλάδα...

Δεν μ' αρέσει να παριστάνω τον πολύ Έλληνα. Θέλω να είμαι όσο είμαι. Καιρός είναι η έννοια Έλληνας να δώσει τη θέση της στην έννοια άνθρωπος. Και τότες πιστεύω πως θα συνδεθούμε με μια πιο βαθιά παράδοση που, κατά σύμπτωση, είναι κι αυτή γνησίως ελληνική.

Οι παρελάσεις, τα εθνικόφρονα λογύδρια, οι παραστάσεις οι σχολικές κι όλα τα παρόμοια ενισχύουν την ιδιότυπη φασιστική μας κληρονομιά. Το περίφημον ‹πας μη Έλλην βάρβαρος›. Το ελληνικό κράτος δέχεται μόνον ότι το υπηρετεί και το κολακεύει. Υπήρξε πάντοτε αντιπνευματικό και έτσι εξακολουθεί να είναι.

Εγώ νιώθω Έλληνας αν αυτό σημαίνει Ευρωπαίος. Κι Ευρωπαίος, αν αυτό συμπεριλαμβάνει την Ελληνικότητά μου. Θα ήθελα να ελπίζω για τούς επερχόμενους ότι θα τους κυβερνήσει μια δημογεροντία του πνεύματος κι όχι η αγία κι αποστολική οικογένεια του Πρίγκηπος Φρανκενστάϊν....

- Καταλαβαίνει κανείς ότι δεν έχετε σε ιδαίτερη εκτίμηση όσους μας κυβερνούν...

Μα, διάολε, δείτε την πολιτική εκπροσώπηση αυτής της κοινωνίας και θα καταλάβετε: υπάρχει και δρα χωρίς στοιχειώδη ευαισθησία, χωρίς στοιχειώδη ευθιξία. Η νομίζετε πως όλα τα σκάνδαλα που μαθαίνουμε κάθε μέρα έγιναν ερήμην τού ελληνικού λαού;

Η μόνη ελπίδα μου είναι στο άγνωστο κοινό, στην άγνωστη νεολαία, η οποία διαθέτει ευαισθησία και δεν έχει ακόμα διαβρωθεί. Τώρα, κατά πόσον θα της επιτρέψει η πλειοψηφία να διατηρήσει αυτή της την ευαισθησία, είναι άλλο θέμα....

- Τι εννοείτε ακριβώς?

Δείτε, η εξουσία είναι μια εγωπαθής και ανεγκέφαλη κυρία που αγαπάει τους εραστές της και καταδιώκει όσους την αντιπαθούν και την εχθρεύονται. Δυστυχώς, όλοι οι αγώνες και οι επαναστάσεις καταλήγουν στην κατάκτηση της ανεγκέφαλης αυτής κυρίας. Αυτή η κατάκτηση, ως γνωστόν, δημιουργεί Δίκαιον, μακράν των ονειρικών στόχων μιας επανάστασης.

Οι άνθρωποι που προκύπτουν από μία επανάσταση, περιέχουν τα ίδια συστατικά με τους αποχωρήσαντες ή τους ηττηθέντες. Χρειάζεται ισχυρή παιδεία για ν' ανθέξει κανείς στην έννοια της Εξουσίας και της επιτυχίας.

- Γιατί τότε δεν επιδιώξατε εσείς να αποκτήσετε περισσότερη εξουσία, να φέρετε ίσως έναν «αέρα» πολιτισμού στην πολιτική?

Εγώ προσπάθησα κατά καιρούς να πραγματοποιήσω τις ακριβές καφενειακές μου ιδέες πότε στην ΕΡΤ και πότε στο υπουργείο Πολιτισμού. Και οι δύο όμως τούτοι οργανισμοί, σαθροί και διαβρωμένοι από τη γέννησή τους, κατάφεραν να με νικήσουν κατά κράτος.

Οντας στο Τρίτο πρόγραμμα, πέρα από τη διεύθυνση, είχα και μια καθημερινή εκπομπή σχολιασμού. Σχόλιο με σχόλιο λοιπόν σχημάτιζα τον τρόπο, την γραφή και το επίπεδο μέσα από το οποίο έβλεπα τον νεοελλαδικό κόσμο μας και επικοινωνούσα με ένα μεγαλύτερο κοινό (διότι εγώ ποτέ δεν υπήρξα κατάλληλος να επικοινωνήσω με το πλατύ κοινό).

Φυσικά επικοινωνούσα με όλους, εκτός από τους παραδημοσιογράφους και τον αρμόδιο υφυπουργό - ανίκανους για μια οποιαδήποτε επικοινωνία. Αυτοί όμως ενοχλήθηκαν πολύ από αυτήν την μορφή επικοινωνίας και το Τρίτο σταμάτησε τη λειτουργία του. Για μιαν ακόμη φορά δυστυχώς η ποιητική συνείδηση και η έκφραση της καταδιώχθηκε και εξαναγκάστηκε στην σιωπή…

- Τι θα λέγατε λοιπόν ότι σας «δίδαξε» η ζωή μετά άπο όλα αυτά τα χρόνια?

Να περιφρονώ τις συνήθειες των πολλών, τη λογική του κράτους και την ‹ηθική› των συγγενών μου. Να αγαπώ με πάθος τους κυνηγημένους, τους ανορθόδοξους και τους αναθεωρητές.

Να περιφρονώ αυτούς που δεν στοχεύουν στην αναθεώρηση και στην πνευματική νεότητα, τους εφησυχασμένους συνομήλικους και την κάθε λογής χυδαιότητα. Να αδιαφορώ για την δόξα, με φυλακίζει μες στα πλαίσια που καθορίζει εκείνη κι όχι εγώ.

Είχα πει κάποτε πως είμαι ο Λαχειοπώλης του Ουρανού, μοιράζω αριθμούς σε ξωτικά και αγγέλους. Ο πρώτος αριθμός σημαίνει συνουσία. Αν ξαναρχόμουνα στον κόσμο θα ήταν για να κάνω έρωτα και για το μόνο που θα λυπηθώ όταν θα φύγω, θα ΄ναι για τον έρωτα που θα χάσω....

-Σας ευχαριστούμε κ. Χατζιδάκι, για όλα....

* Η φανταστική αυτή συνέντευξη βασίζεται εξ’ ολοκλήρου σε αγαπημενες φράσεις και κείμενα του Μάνου....

book attack

Permalink για το "Η συνέντευξη που ο Μάνος δεν έδωσε ποτέ.... *"